
Ontdek het Mysterie van je Ego: Van Overleving naar Vrijheid
Hoeveel van wat we doen, denken en voelen, wordt gestuurd door ons ego – zonder dat we het doorhebben? Zoals ik het zie en ervaar is ons ego geen entiteit maar een cluster van activiteiten. Het is namelijk niets meer dan een verzameling gedachten of gevoelens; het is net als 'het weer' of 'de economie'. Feitelijk hebben we 'de economie' of 'het weer' nog nooit ontmoet of gezien: ze bestaan niet als een ding. En zo ons ego ook niet. Eigelijk zeg ik hiermee: jij als entiteit bestaat niet. Zelf vond ik die realisatie een fantastische bevrijding, maar ik snap ook dat dit besef je de stuipen op het lijf kan jagen. Wat het ook met je doet, weet een ding: met deze realisatie hoef je je ego niet meteen bij het grofvuil te zetten. Het ego is een zeer belangrijk overlevingsmechanisme dat ons helpt omgaan met het leven. Het moet echter niet aan het roer van je leven gaan staan, want dan ben je lost...
Hoe werkt dit precies? En wat kun je doen om jouw ego beter te begrijpen? Hoe kun je je ego leren 'beheersen' zodat het jou minder beheerst?
Het Ego: een Strategie verpakt in een Persoonlijkheid
Nogmaals: jij als persoon, karakter, je ego is geen vaste entiteit, maar een dynamisch proces dat ontstaat door conditionering vanaf je babytijd. Al vanaf deze kindertijd bouwen we patronen op om met pijnlijke situaties om te gaan. Deze patronen, vaak samengevat in wat we noemen ons “strategisch zelf”, beschermen ons door pijn te vermijden. Pijn die we als kind onmogelijk kunnen dragen, dus het is heel functioneel dat je strategieën ontwikkelt om zulke pijn niet te voelen. Bijvoorbeeld:
Slachtofferschap: 'ik kan het niet, ik durf het niet, ik ben niet goed, slim, mooi, intelligent genoeg' zijn allemaal strategieën van ons ego om ons (gevangen) te houden waar we zijn en niet te groeien of buiten je comfort- zone te reiken.
Valse hoop: Het gevoel dat als je maar hard genoeg je best doet, je geaccepteerd wordt.
Valse macht: De neiging om controle uit te oefenen op anderen of situaties om jezelf veilig te voelen.
Ontkennen van behoeften: Het bagatelliseren van eigen verlangens en gevoelens als deze niet bevredigd worden (niets is zo pijnlijk als een behoefte of verlangen in stand houden die niet wordt beantwoord...).
Hoewel deze strategieën ons in de kindertijd beschermen, houden ze ons als volwassenen vaak gevangen in een cyclus van afhankelijkheid en emotionele onvolwassenheid. Dat is leven in een gevangenis: de hel basicly.
Van Behoeftigheidsbewustzijn naar Overvloedbewustzijn
In de Opleiding Nieuwe Psychologie duiken we meteen vanaf de start deze gevangenis in. Want als je vrij wilt zijn, moet je onderzoeken waar je onvrij bent. Dat lijkt mij logisch tenminste. Dit nodigt ons uit om te kijken naar de fundamentele aannames die ons gedrag sturen. Deze aannames, zoals “Ik ben niet goed genoeg” of “Ik hoor er niet bij”, vormen een verborgen en vaak onbewuste 'kernidentiteit' die achter vrijwel al ons denken, voelen en handelen zit en ons weerhoudt van authentiek leven. Door deze aannames te herkennen, erkennen en accepteren (integreren) maken we ruimte voor een ruimer bewustzijn – een overvloedbewustzijn waarin acceptatie en vrijheid centraal staan.
Vrijheid begint bij Zelfonderzoek
Wat kun je doen om jouw ego te doorzien en te transformeren? Enkele concrete stappen:
Herken jouw patronen: Je kan niet veranderen wat je niet weet van jezelf. Onderzoek bij jezelf welke strategieën je gebruikt om onrust of pijn te vermijden. Denk aan please-gedrag, controle willen houden of je terugtrekken. Alles wat je doet om niet te voelen...
Aanvaard jouw gevoelens: Het ego probeert pijn te vermijden, maar groei begint bij het toelaten van pijn, onrust en ongemak. Wees nieuwsgierig naar wat je voelt, zonder oordeel. En voel het in je lijf, 'don't give it to your mind' roep ik altijd. Gevoel wil niet begrepen, geanalyseerd of opgelost worden, het wil gevoeld worden. En daarmee lost het zichzelf op.
Mediteer en reflecteer: Oefeningen in mindfulness, opmerkzaamheid van alles wat er zich in je afspeelt, zijn manieren om tot ruimer bewustzijn te komen. Ik geef vaak het voorbeeld dat je hoofd een druk verkeerspunt is, en dat altijd zal zijn en blijven. Dan kun je in plaats van als verkeersleider op dat drukke verkeerspunt het verkeer proberen te regelen, ook gewoon boven dat drukke verkeerspunt gaan 'hangen' en het lekker z'n gang laten gaan. Jij hoeft je er niet in te mengen. Dan wordt het rustiger, en van daaruit zie je het overzicht weer.
Werk aan emotionele volwassenheid: Door pijn te dragen en te integreren, bevrijd je jezelf van de cyclus van zelfafwijzing. Relaties zijn fantastische spiegels hierin.
Het Ego als Poort naar de Ziel
In de Nieuwe Psychologie leer ik mensen dat hun ego niet hun vijand is. Het is een natuurlijke expressie van wie we zijn – maar het hoeft niet de baas over je leven te zijn. Door het ego te observeren en er een ruimere dimensie omheen te plaatsen (Transpersoonlijke Psychologie), ontstaat er ruimte voor verbinding met je essentie: ofwel je bezieling. Je ziel is compleet, vrij en tijdloos. Totaal ander paradigma en kopje thee. Dit kun je niet conceptueel vatten, je kunt haar wel ervaren.
Een Nieuw Perspectief
Het moeilijkste van dit alles is om niets maar dan ook niets aan je ego te willen veranderen. Dan verandert alles. Je hoeft dus echt niets aan jezelf te gaan veranderen. Door simpelweg te zijn met wat er is, ontstaat ruimte voor heling en transformatie. Kijk met compassie naar jouw ego en zie het als een gids die je de weg wijst naar diepere vrijheid. Als we op deze manier ons ego integreren en op zijn 'juiste' plek zetten, stopt het de hele tijd het stuur van je leven te willen bemachtigen. Dan wordt het rustiger in je. Dan kan je je ego gaan gebruiken, in plaats van dat het jou beheerst. Dat is vrijheid.
Benieuwd naar meer? Verdiep je in de literatuur van inspirerende auteurs zoals Eckhart Tolle en Rupert Spira zou ik aanraden. En ontdek wat er mogelijk is als je het mysterie van je ego omarmt.
Durf jij jouw ego onder de loep te nemen? Het basisjaar van de Opleiding Nieuwe Psychologie begint eind maart weer.
Jentien Keijzer
Comments